Arteterapia drogą do zdrowia i radości
Sztuka pomaga w powrocie do radości życia, w odkryciu talentów, w zrozumieniu siebie. Kreatywność to naturalne lekarstwo na smutek i strach oraz „witamina” produkująca pozytywne, wspierające organizm „hormony”. Twórcze działania przynoszą nie tylko relaks. Wspierają odporność, pozwalają wyrzucić z siebie trudne emocje, przynoszą zrozumienie ważnych sytuacji i kwestii. To dlatego korzystanie z arteterapii jest tak ważne w przebiegu choroby nowotworowej u dzieci.
Czym jest arteterapia?
W zakres arteterapii wchodzi wiele różnych zajęć: muzyczne, biblioteczne, plastyczne, choreograficzne, teatralne. Każda z metod posługuje się innymi narzędziami naturalnej twórczości: muzyką, tańcem, ruchem spontanicznym, amatorskimi pracami artystycznymi, literaturą i kinem. Każda może otworzyć drzwi, które jak w bajkach pokierują nas w nieznane, w nową przygodę, która pomoże przetrwać trudniejsze momenty, zrozumieć przeżyte doświadczenia i znaleźć ukryte skarby.
Na łódzkim oddziale onkologicznym od lat odbywają się zajęcia arteterapeutyczne. W bawialni spotykamy się, malujemy, rysujemy, rzeźbimy, tworzymy biżuterię, makiety i setki innych rzeczy, na które młodzi artyści mają ochotę. Wspieramy również rozwój talentów muzycznych, które często drzemią w dzieciach nieodkryte. Gitara, ukulele i keyboard to ulubione instrumenty muzyczne. Bywa i tak, że poza nauką gry odkrywamy talenty kompozytorskie i tekściarskie. Zajęcia są przeznaczone dla dzieci, lecz mogą w nich uczestniczyć także rodzice. Warto zachęcać dzieci do uczestnictwa w nich, nawet gdy na początku są sceptyczne lub przejawiają opór.
Bycie kreatywnym budzi dziecięcą sprawczość. Dopóki mali pacjenci nie zaczną działać, często nie zdają sobie sprawy, jak wiele rzeczy potrafią zrobić. Wtedy okazuje się, że zajęcia mogłyby trwać w nieskończoność, a dziecko chce dzielić się efektami swojej pracy ze wszystkimi najbliższymi.
Zajęcia mogą okazać się miłą odskocznią od szpitalnej codzienności, chwilą relaksu, a nawet odkryciem życiowej pasji.
Szpitalna rzeczywistość, choć wspierająca, odbiega od zwykłej codzienności dziecka i jego rodziny. Zajęcia plastyczne i muzyczne pozwalają w pewien sposób zapomnieć o chorobie, jest to taka forma spędzania czasu, która motywuje dziecko do działania, podnosi poczucie jego komfortu i poprawia samopoczucie, co jest niezwykle ważne w procesie leczenia.
Podczas zajęć dziecko jest uczestnikiem procesu tworzenia – młodym twórcą. To sprawia ogromną radość. Często czynności medyczne wydają się tylko przerywnikiem w zabawie ze sztuką. Mali pacjenci nierzadko odliczają dni do powrotu do szpitala, nie myślą o kolejnej chemii, przetaczaniu krwi, badaniach… Myślą natomiast o tym, co nowego wyczarują na warsztatach plastycznych lub jakiego nowego utworu nauczą się grać na pianinie, gitarze czy ukulele. Można łatwo zauważyć, że dzieci, które korzystają z tego typu zajęć, idą przez chorobę jak burza. To nie znaczy, że te, które nie uczestniczą w zajęciach, chorują dłużej, jednak twórcza praca i chęć do kreacji to działania, które zdecydowanie wspierają proces leczenia i powrotu do codzienności.
Co wspiera twórcze wyrażanie siebie?
- Wzmacniająca postawa rodzica – warto zapraszać dziecko do udziału w zajęciach i nie zniechęcać go do nich.
- Komfort bycia brudnym – warto mieć ze sobą komplet rzeczy na przebranie, dzięki temu nadal można się świetnie bawić bez obawy, że podczas twórczej pracy ubranie uległo zniszczeniu.
- Towarzyszenie – jeżeli tylko rodzic ma ochotę, może przyjść na zajęcia wraz z dzieckiem i razem z nim relaksować się i bawić.
- Otwartość na nowe doświadczenia – twórcze formy spędzania czasu mogą wydawać się dziwne, jednak dzięki nim można odkryć nowy talent lub fantastyczne hobby.
- Pozwolenie sobie na przyjemność i relaks – emocje i odczucia rodzica wpływają na emocje i odczucia dziecka. Jeśli pozwolisz sobie na radość, pomożesz uzyskać ją także dziecku.
Arteterapia może być chwilą wytchnienia dla rodziców. Można ją zorganizować samodzielnie także w czasie, gdy w szpitalu nie odbywają się zajęcia lub w trakcie pobytu w izolatce. Warto wyposażyć się w zestawy kreatywne: do malowania, szycia, robienia biżuterii, wyklejania. Ogromną popularnością cieszą się mozaiki diamentowe, malowanie po numerach czy kolorowanki relaksacyjne. Warto postawić także na robótki ręczne, takie jak haft, szydełkowanie czy wyplatanie miniaturowych makram.
